\section{Hymnii proprii de tempore} \subsection{Per Adventum} \paragraph{Ad Vesperas} Conditor alme siderum, Æterna lux credentium, Christe, redemptor omnium. Exaudi preces supplicum : Qui condolens interitu Mortis perire sæculum, Salvasti mundura languidum, Donans reis remedium : Vergente mundi vespere, Uti sponsus de thalamo, Egressus honestissima Virginis matris clausula : Cujus forti potentiæ Genu curvantur omnia ; Cœlestia, terrestria, Nutu fatentur subdita. Te deprecamur, agie, Venture judex sæculi, Conserva nos in tempore Hostis a telo perfidi. Laus, honor, virtus, gloria, Deo Patri, et Filio, Sancto simul Paraclito, In sæculorum sæcula ! \paragraph{Ad Matutinum} Verbum supernum prodiens, A Patre olim exiens, Qui natus orbi subvenis Cursu declivi temporis : Illumina nunc pectora, Tuoque amore concrema, Audito ut præconio Sint pulsa tandem lubrica ; Judexque cum post aderis Rimari facta pectoris, Reddens vicem pro abditis, Justique regnum pro bonis, Non demum artemur malis Pro qualitate criminis, Sed cum beatis compotes, Simus perennes cælibes. Laus, honor, virtus, gloria, Deo Patri, et Filio, Sancto simul Paraclito, In sæculorum sæcula ! \paragraph{Ad Laudes} Vox clara ecce intonat, Obscura quæque increpat : Pellantur eminus somnia, Ab æthre Christus promicat. Mens jam resurgat torpida, Quæ sorde exstat saucia : Sidus refulget jam novum, Ut tollat omne noxium. E sursum Agnus mittitur, Laxare gratis debitum : Omnes pro indulgentia Vocem demus cum lacrimis, Secundo ut cum fulserit, Mundumque horror cinxerit. Non pro reatu puniat, Sed nos pius tunc protegat. Laus, honor, virtus, gloria, Deo Patri, et Filio, Sancto simul Paraclito, In sæculorum sæcula ! \subsection{In Nativitate Domini} \paragraph{Ad Vespera et Matutinum} Christe, redemptor omnium, Ex Patre Patris unice, Solus ante principium Natus ineffabiliter : Tu lumen, tu splendor Patris, Tu spes perennis omnium, Intende quas fundunt preces Tui per orbem famuli. Memento, salutis auctor, Quod nostri quondam corporis Ex illibata virgine Nascendo formam sumpseris. Sic præsens testatur dies, Currens per anni circulum, Quod solus a sede Patris Mundi salus adveneris. Hunc cœlum, terra, hunc mare, Hune omne quod in eis est, Auctorem adventus tui Laudans exultat cantico. Nos quoque, qui sancto tuo Redempti sanguine sumus, Ob diem natalis tui Hymnum novum concinimus. Gloria tibi, Domine, Qui natus es de virgine, Cum Patre, et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \paragraph{Ad Laudes} A solis ortus cardine Ad usque terræ limitem, Christum canamus principem, Natum Maria virgine. Beatus auctor sæculi Servile corpus induit, Ut carne carnem liberans, Ne perderet quos condidit. Castæ parentis viscera Cœlestis intrat gratia : Secreta quæ non noverat Venter puellæ bajulat. Dormis pudici pectoris Templum repente fit Dei : Intacta nesciens virum. Verbo concepit filium. Enixa est puerpera Quem Gabriel prædixerat, Quem matris alvo gestiens Clausus Joannes senserat. Fœno jacere pertulit, Præsepe non abhorruit, Parvoque lacte pastus est Per quem nec ales esurit. Gaudet chorus cœlestium, Et angeli canunt Deo, Palamque fit pastoribus Pastor, creator omnium. Gloria tibi, Domine, Qui natus es de virgine, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \subsection{In festo Sanctorum Innocentium} \paragraph{Ad Vesperas et Laudes} Salvete, flores martyrum, Quos lucis ipso in limine Christi insecutor sustulit, Ceu turbo nascentes rosas. Vos, prima Christi victima, Grex immolatorum tener, Aram ante ipsam simplices Palma et coronis luditis. Gloria tibi, Domine, Qui natus es de virgine, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \paragraph{Ad Matutinum} Audit tyrannus anxius Adesse regum principem. Qui nomen Israël regat, Teneatque David regiam. Exclamat amens nuntio : \og Successor instat, pellimur ; Satelles i, ferrum rape, Perfunde cunas sanguine. \fg Quid proficit tantum nefas ? Quid crimen Herodem juvat ? Unus tot inter funera Impune Christus tollitur. Gloria tibi, Domine, Qui natus es de virgine, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \paragraph{In Epiphania Domini} \paragraph{Ad Vesperas et Matutinum} Hostis Herodes impie, Christum venire quid times ? Non eripit mortalia Qui ragna dat cœlestia. Ibant magi, quam viderant Stellam sequentes præviam : Lumen requirunt lumine, Deum fatentur munere. Lavacra pari gurgitis Cœlestis agnus attigit. Peccata quæ non detulit Nos abluendo sustulit Novum genus potentiæ Aquæ rubescunt hydriæ, Vinumque jussa fundere Mutavit unda originem. Gloria tibi, Domine, Qui apparuisti hodie, Cum Patre, et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \paragraph{Ad Laudes} O sola magnarum urbium Major Bethleem, cui contigit Ducem salutis cœlitus Incorporatum gignere ! Quem stella, quæ solis rotam Vincit decore et lumine, Venisse terris nuntiat Cum carne terrestri Deum. Videre postquam illum magi, Eoa promunt munera, Stratique votis offerunt Thus, myrrham, et aurum regium. Regem Deumque annuntiant Thesaurus et fragrans odor Thuris Sabæi, ac myrrheus Pulvis sepulchrum prædocet. Gloria tibi, Domiue, Qui apparuisti hodie, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \subsection{Tempore Quadragesimæ} \paragraph{Ad Vesperas} Audi, benigne conditor, Nostras preces cum fletibus, In hoc sacro jejunio Fusas quadragenario. Scrutator alme cordium, Infirma tu scis virium, Ad te reversis exhibe Remissionis gratiam. Multum quidem peccavimus, Sed parce confitentibus ; Ad laudem tui nominis, Confer medelam languidis. Sic corpus extra conteri Dona per abstinentiam, Jejunet ut mens sobria A labe prorsus criminum. Præsta, beata Trinitas, Concede, simplex unitas, Ut fructuosa sint tuis Jejuniorum munera. \paragraph{Ad Matutinum} Ex more docti mystico, Servemus hoc jejunium, Deno dierum circulo Ducto quater notissimo. Lex et prophetæ primitus Hoc prætulerunt, postmodum Christus sacravit, omnium Rex atque factor temporum. Utamur ergo parcius Verbis, cibis et potibus, Somno, jocis, et arctius Perstemus in custodia. Vitemus autem pessima, Quræ subruunt mentes vagas, Nullumque demus callidi Hostis locum tyrannidi. Dicamus omnes cernui, Clamemus atque singuli, Ploremus ante judicem, Flectamus iram vindicem. Nostris malis offendimus Tuam, Deus, clementiam : Effunde nobis desuper, Remissor, indulgentiam. Memento quod sumus tui. Licet caduci, plasmatis : Ne des honorem nominis Tui, precamur, alteri. Laxa malum quod fecimus, Auge bonum quod poscimus, Placere quo tandem tibi Possimus hic et perpetim. Præsta, beata Trinitas, Concede, simplex unitas, Ut fructuosa sint tuis Jejuniorum munera. \paragraph{Ad Laudes} Jam Christe, sol justitiæ, Mentis diescant tenebræ, Virtutum ut lux redeat, Terris diem cum reparas. Dans tempus acceptabile, Et pœnitens cor tribue, Convertat ut benignitas Quos longa suffert pietas ; Quiddamque pœnitentiæ Da ferre, quamvis gravium, Majore tuo munere, Quo demptio fit criminum, Dies venit, dies tua, In qua reflorent omnia : Lætemur in hac ad tuam Per hanc reducti gratiam. Te rerum universitas, Clemens adoret Trinitas : Et nos novi per veniam Novum canamus canticum. \subsection{Tempore Passionis} \paragraph{Ad Vesperas} Vexilla Regis prodeunt. Fulget crucis mysterium. Quo carne carnis conditor Suspensus est patibulo. Quo vulneratus insuper Mucrone diro lanceæ, Ut nos lavaret crimine, Manavit unda et sanguine. Impleta sunt quæ concinit David fideli carmine, Dicens : \og In nationibus Regnavit a ligno Deus. \fg Arbor decora et fulgida, Ornata Regis purpura, Electa digno stipite Tam sancta membra tangere. Beata, cujus brachiis Sæcli pependit pretium, Statera facta corporis, Prædamque tulit Tartari. O crux, ave, spes unica, Hoc Passionis tempore, Auge piis justifiam, Reisque dona veniam. Te summa, Deus, Trinitas. Collaudet omnis spiritus : Quos per crucis mysterium Salvas, rege per sæcula. \paragraph{Ad Matutinum} Pange, lingua, gloriosi Prælium certaminis, Et super crucis trophæum Die triumphum nobilem : Qualiter redemptor orbis Immolatus vicerit. De parentis protoplasti Fraude factor condolens, Quando pomi noxialis Morsu in mortem corruit, Ipse lignum tunc notavit, Damna ligni ut solveret. Hoc opus nostræ salutis Ordo depoposcerat, Multiformis proditoris Ars ut artem falleret, Et medelam ferret inde Hostis unde læserat. Quando venit ergo sacri Plenitudo temporis, Missus est ab arce Patris Natus, orbis conditor, Atque ventre virginali, Caro factus, prodiit. Vagit infans inter arcta Conditus præsepia ; Membra pannis involuta Virgo mater alligat, Et manus, pedesque et crura Stricta cingit fascia. Gloria et honor Deo, Usquequaque altissimo, Una Patri, Filioque, Inclyto Paraclito, Cui laus est et potestas Per æterna sæcula ! \paragraph{Ad Laudes} Lustris sex qui jam peractis Tempus implens corporis. Se volente natus ad hoc, Passioni deditus, Agnus in crucis levatur Immolandus stipite. Hic acetum, fel, arundo, Sputa, clavi, lancea ; Mite corpus perforatur, Sanguis, unda profluit, Terra, pontus, astra, mundus, Quo lavantur flumine. Crux fidelis, inter omnes Arbor una nobilis, Nulla sylva talem profert Fronde, flore, germine : Dulce lignum dulces clavos, Dulce pondus sustinet. Flecte ramos, arbor alta. Tensa laxa viscera, Et rigor lentescat ille Quem dedit nativitas, Ut superni membra regis Miti tendas stipite. Sola digna tu fuisti Ferre sæcli pretium, Atque portum præparare, Nauta, mundo naufrago, Quem sacer cruor perunxit Fusus Agni corpore. Gloria et honor Deo Usquequaque altissimo, Una Patri, Filioque, Inclyto Paraclito, Cui laus est et potestas Per æterna sæcula ! \subsection{Tempore Paschali} \paragraph{Ad Vesperas} Ad cœnam Agni, providi, Et stolis albis candidi, Post transitum maris Rubri, Christo canamus principi, Cujus corpus sanctissimum In ara crucis torridum : Cruore ejus roseo Gustando, vivimus Deo. Protecti Paschæ vespere A devastante angelo, Erepti de durissimo Pharaonis imperio. Jam Pascha nostrum Christus est, Qui immolatus agnus est ; Sinceritatis azyma, Caro ejus oblata est ; O vere digna hostia, Per quam fracta sunt Tartara. Redempta plebs captivata, Reddita vitæ præmia ! Consurgit Christus tumulo, Victor redit de barathro, Tyrannum trudens vinculo, Et paradisum reserans. Quæsumus, auctor omnium. In hoc paschali gaudio, Ab omni mortis impetu Tuum defende populum. Gloria tibi, Domine, Qui surrexisti a mortuis, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \paragraph{Ad Matutinum} Rex sempiterne, Domine, Rerum croator omnium, Qui eras ante sæcula Semper cum Patre Filius, Qui mundi in primordio Adam plasmasti hominem, Cui tuæ imagini Vultum dedisti similem Quem diabolus deceperat, Hostis humani generis, Cujus tu formam corporis Assumere dignatus es, Ut hominem redimeres, Quem jam ante plasmavera, Et nos Deo conjungeres Per carnis contubernium : Quem editum ex virgine Pavescit omnis anima ; Per quem et nos resurgere Devota mente credimus : Qui nobis in baptismate Donasti indulgentiam, Qui tenebamur vinculis Ligati conscientiæ : Qui crucem propter hominem Suscipere dignatus es ; Dedisti tuum sanguinem Nostræ salutis pretium : Quæsumus, auctor omnium. In hoc paschali gaudio, Ab omni mortis impetu Tuum defende populum. Gloria tibi, Domine, Qui surrexisti a mortuis, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \paragraph{Ad Laudes} Aurora lucis rutilat, Cœlum laudibus intonat, Mundus exultans jubilat, Gemens infernus ululat, Cum rex ille fortissimus, Mortis confractis viribus, Pede conculcans Tartara, Solvit a pœna miseros. Ille qui clausus lapide Custoditur sub milite, Triumphans pompa nobili, Victor surgit de funere. Solutis am gemitibus, Et inferni doloribus, Quia surrexit Dominus Resplendens clamat angelus. Quæsumus, auctor omnium. In hoc paschali gaudio, Ab omni mortis impetu Tuum defende populum. Gloria tibi, Domine, Qui surrexisti a mortuis, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \subsection{In Ascensione Domini} \paragraph{Ad Vesperas et Laudes} Jesu, nostra redemptio, Amor et desiderium, Deus, creator omnium, Homo in fine temporum Quæ te vicit clementia, Ut ferres nostra crimina, Crudelem mortem patiens, Ut nos a morte tolleres ? Inferni claustra penetrans, Tuos captivos redimens, Victor triumpho nobili, Ad dextram Patris residens : Ipsa te cogat pietas, Ut mala nostra superes Parcendo, et veti compotes Nos tuo vultu saties. Tu esto nostrum gaudium. Qui es futurus præmium ; Sit nostra in te gloria, Per cuncta semper sæcula. \paragraph{Ad Matutinum} Æterne rex, Altissime, Redemptor et fidelium, Quo mors soluta deperit, Datur triumphus gratiæ : Scandens tribunal dexteræ Patris, potestas omnium Collata Jesu cœlitus, Quæ non erat humanitus, Ut trina rerum machina, Cœlestium, terrestrium, Et inferorum condita, Flectat genu jam subdita. Tremunt videntes angeli Versa vice mortalium : Culpat caro, purgat caro, Regnat Deus, Dei caro. Tu esto nostrum gaudium, Manens Olympo præditum, Mundi regis qui fabricam, Mundana vincens gaudia. Hinc te precantes quæsumus, Ignosce culpis omnibus, Et corda sursum subleva Ad te, superna gratia. Ut cura rubente cœperis Clarere nube judicis, Pœnas repellas debitas. Reddas coronas perditas. Gloria tibi, Domine, Qui scandis super sidera, Cum Patre et sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \subsection{In Festo Pentecostes} \paragraph{Ad Vesperas} Veni, creator Spiritus, Mentes tuorum visita, Imple superna gratia Quæ tu creasti pectora. Qui diceris Paraclitus, Altissimi donum Dei, Fons vivus, ignis, charitas Et spiritalis unctio. Tu septiformis munere, Digitus paternæ dexteræ, Tu rite promissum Patris, Sermone ditans guttura. Accende lumen sensibus, Infunde amorem cordibus, Infirma nostri corporis Virtute firmans perpeti. Hostem repellas longius Pacemque dones protinus; Ductore sic te prævio Vitemus omne noxium. Per te sciamus da Patrem, Noscamus atque Filium; Teque utriusque Spiritum Credamus omni tempore. Gloria Patri Domino, Natoque qui a mortuis Surrexit, ac Paraclito, In sæculorum sæcula ! \paragraph{Ad Matutinum} Jam Christus astra ascenderat Reversus unde venerat, Promissum Patris munere Sanctum daturus Spiritum. Solemnis urgebat dies, Quo mystico septemplici Orbis volutus septies Signat beata tempora ; Dum hora cunctis tertia Repente mundis intonat, Orantibus apostolis Deum venisse nuntiat. De Patris ergo lumine Decorus ignis almus est, Qui fida Christi pectora Calore verbi compleat. Impleta gaudent viscera, Fecunda sancto Spiritu, Voces diversas intonant, Fantur Dei magnalia. Ex omni gente cogniti Græcis, Latinis, Barbaris, Cunctisque admirantibus, Linguis loquuntur omnium, Judæa tunc incredula, Vesana torvo spiritu, Ructare musti crapulam Alumnos Christi concrepat. Sed signis et virtutibus Occurrit, et docet Petrus, Falsa profari perfidos Joele teste comprobans. Gloria Patri Domino, Natoque qui a mortuis Surrexit, ac Paraclito, In sæculorum sæcula ! \paragraph{Ad Laudes} Beata nobis gaudia Anni reduxit orbita, Cum Spiritus Paraclitus Effulsit in discipulos. Ignis vibrante lumine, Linguæ figuram detulit, Verbis ut essent proflui, Et charitate fervidi. Linguis loquuntur omnium : Turbæ pavent Gentilium ; Musto madere deputant Quos Spiritus repleverat. Patrata sunt hæc mystice, Paschæ peracto tempore, Pleno dierum numero Quo lege fit remissio. Te nunc, Deus piissime, Vultu precamur cernuo, Illapsa nobis cœlitus Largire dona Spiritus. Dudum sacrata pectora Tua replesti gratia, Dimitte nostra crimina, Et da quieta tempora. Gloria Patri Domino, Natoque qui a mortuis Surrexit, ac Paraclito, In sæculorum sæcula ! \subsection{In festo Sanctissimæ Trinitatis} \paragraph{Ad Vesperas} O lux beata Trinitas, etc. \paragraph{Ad Matutinum} Summæ Deus clementiæ Mundique factor machinæ, Unus potentialiter Trinusque personaliter, Da dexteram surgentibus, Exsurgat ut mens sobria, Flagrans et in laudem Dei Grates rependat debitas. Gloria Patri Domino ! Gloria Unigenito, Una cum sancto Spiritu, In sempiterna sæcula ! \paragraph{Ad Laudes} Tu Trinitatis unitas, Orbem potenter qui regis, Attende laudum cantica, Quæ excubantes psallimus. Ortus refulget Lucifer, Sparsamque lucem nuntiat ; Cadit caligo noctium : Lux sancta nos illuminet. Deo Patri sit gloria, Ejusque soli Filio, Cum Spiritu Paraclito, Et nunc et in perpetuum ! \paragraph{In festo Corporis Christi} \paragraph{Ad Vesperas} Pange, lingua, gloriosi Corporis mysterium, Sanguinisque pretiosi, Quem in mundi pretium, Fructus ventris generosi Rex effudit gentium. Nobis datus,nobis natus Ex intacta Virgine. Et in mundo conversatus Sparso verbi semine, Sui moras incolatus Miro clausit ordine. In supremæ nocte cenæ Recumbens cum fratribus, Observata lege plene Cibis in legalibus, Cibum turbæ duodenæ Se dat suis manibus. Verbum caro, panem verum, Verbo carnem efficit ; Fitque sanguis Christi merum ; Et si sensus deficit, Ad firmandum cor sincerum Sola fides sufficit. Tantum ergo Sacramentum Veneremur cernui Et antiquum documentum Novo cedat ritui : Præstet fides supplementum Sensuum defectui. Genitori, Genitoque Laus et jubilatio, Salus, honor, virtus quoque Sit et benedictio ; Procedenti ab utroque Compar sit laudatio. \paragraph{Ad Matutinum} Sacris solemniis juncta sint gaudia, Et ex præcordiis sonent præconia ; Recedant vetera, nova sint omnia, Corda, voces, et opera. Noctis recolitur cœna novissima, Qua Christus creditur agnum et azyma Dedisse fratribus, juxta legitima Priscis indulta patribus. Post agnum typicum, expletis epulis, Corpus dominicum datum discipulis, Sic totum omnibus, quod totum singulis, Ejus fatemur manibus. Dedit fragilibus corporis ferculum, Dedit et tristibus sanguinis poculum, Dicens : \og Accipite quod trado vasculum ; Omnes ex eo bibite. \fg Sic sacrificium istud instituit, Cujus officium committi voluit Solis presbyteris, quibus sic congruit Ut sumant et dent cæteris. Panis angelicus fit panis hominum, Dat panis cœlicus figuris terminum : O res mirabilis ! Manducat Dominum Pauper servus et humilis. Te trina Deitas unaque, poscimus, Sic tu nos visita, sicut te colimus : Per tuas semitas duc nos quo tendimus, Ad lucem quam inhabitas. \paragraph{Ad Laudes} Verbum supernum prodiens, Nec Patris linquens dexteram, Ad opus suum exiens, Venit ad vitæ vesperam. In mortem a discipulo Suis tradendus æmulis, Prius in vitæ ferculo Se tradidit discipulis : Quibus sub bina specie Carnem dedit et sanguinem, Ut duplicis substantiæ Totum cibaret hominem. Se nascens dedit socium, Convescens in edulium, Se moriens in pretium, Se regnans dat in præmium. O salutaris hostia, Quæ cœli pandis ostium, Bella premunt hostilia : Da robur, fer auxilium. Uni trinoque Domino Sit sempiterna gloria, Qui vitam sine termino Nobis donet in patria.